گیاهان کوهی را نچینید - مجله رویای کره ای

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

به گزارش خبرنگاران، بهار فصل زایش و باروری است، در این فصل بیشتر دشت های کشور البته آنهایی که از دست تخریب انسان در امان مانده اند؛ به سفره های هزار رنگ تبدیل می شوند؛ گل های رنگارنگ و انواع گیاهان، زینت بخش آنها می شوند و تا چشم کار می نماید زیبایی و عظمت خلقت است که جلوه نمایی می نماید، البته در میان این همه زیبایی حتما دیده اید که عده ای سبد به دست در حال چیدن انواع گیاهان هستند، گیاهانی مانند کنگر، ریواس، پونه، کرفس کوهی و بعضی گل های خودرو مانند لاله وحشی که با این کار قبل از به گُل نشستن و گرده افشانی عمرشان تمام می گردد.

در واقع همین زیبایی بلای جانشان می گردد در حالی که کارشناسان معتقدند باید به این گیاهان فرصت گلدهی و گرده افشانی داد تا منقرض نشوند اگر با همین روال کنونی ادامه دهیم، تا چند سال آینده انبوهی از گیاهان خود را برای همواره از دست خواهیم داد.

اما گویی برداشت این گیاهان که به گیاهان کوهی در میان مردم رواج یافته، به عادت تبدیل شده است چون با شروع بهار در بازارچه های مختلفی از کشور از جمله بازار تجریش تهران انواع گیاهان کوهی به چشم می خورد که هر فروشنده ای مانند یک کارشناس نسبت به فواید آن گیاه داد سخن سر می دهد در حالی که مصرف همین گیاهان هم اصول خود را دارد.

در ایران حدود هشت هزار گونه گیاهی وجود دارد که حداقل دو برابر گونه های گیاهی موجود در قاره اروپا است اما این فراوانی باعث نمی گردد که لجام گسیخته به جان آن بیفتیم و به محض سر برآوردن از خاک آن را قلع و قمع کنیم و مجال زندگی کردن حتی کوتاه را به آن ندهیم، حداقل بگذاریم گیاه گل دهد تا برای نسل های آینده هم حفظ گردد.

اما تب مصرف گیاهان دارویی به حدی در کشور بالا گرفته که همه نوع گیاه را با هم دم می نمایند و می خورند، حتی امروزه که کشور درگیر ویروس کرونا است باز هم عده ای سودجو وارد میدان شده و اقدام به تبلیغ برای بعضی گیاهان می نمایند که می تواند مانع بیماری کرونا گردد که بطور قطع جای تامل دارد.

وقتی تقاضا بالا می رود عرضه هم افزایش می یابد و این مساله موجب یورش به دشت های کشور و چیدن گیاهانی می گردد آنهم گیاهانی که هنوز نرسیده اند و به گل ننشسته اند، در این میان حتی هستند گیاهانی که نه تنها خاصیت دارویی ندارند بلکه مضر هم هستند اما افراد تحت تاثیر تبلیغات نادرست بدون تفکر آنها را مصرف می نمایند.

البته این گیاهان فقط به طور مستقیم به دست انسان قلع و قمع نمی شوند بلکه ورود بیش از حد دام به مراتع هم مزید بر علت است، دشت های کشور از لحاظ گونه های گیاهی بسیار غنی است و تنوع بالایی دارد به عنوان مثال در شمال کشور نزدیک به 120 گونه درختی وجود دارد که هر کدام برای خود محصولاتی دارند که از آنها برداشت می گردد اعم از میوه یا برگ یا بخش های دیگر که مورد بهره برداری قرار می گیرند حال اگر فرصت رشد به آنها داده نگردد بطور قطع سال به سال از حجم آنها کاسته می گردد.

یا زمانی که دامدار در فصل بهار دام را برای چرا به دشت می برد؛ آن موقع تازه گیاه سر از خاک بیرون آورده و بسیار تازه و شنماینده است و حیوان هم گیاه را از انتهای ساقه می خورد و گاهی از ریشه در می آورد بنابراین دیگر گیاهی نمی ماند تا برای سال آینده رشد کند و به مرور از انبوه گیاهان در دشت و مراتع کم خواهد شد.

این مساله موجب لخت شدن زمین می گردد که عواقب خود را به همراه را دارد، مثلا در چند سال اخیر بروز سیلاب زیاد شده است که کارشناسان یکی از دلایل آن را از بین رفتن پوشش گیاهی در بالادست می دانند، چون گیاهان به نوعی موجب جذب شدن آب در خاک می شوند و این مساله موجب می گردد تا جلوی جاری شدن آب و سیلابی شدن گرفته گردد.

زمانی که پوشش گیاهی از بین می رود علاوه بر اینکه فرسایش خاک چند برابر می گردد، خاک حاصلخیزی خود را هم از دست می دهد، از سوی دیگر با جاری شدن سیل و غلطیدن خاک به سمت پایین دست، سدهایی که برای احداث آنها میلیاردها دلار هزینه شده زودتر از زمان معین شده با گل و لای پر می شوند چون همه خاک هایی که با سیل جاری می شوند در نهایت به سدهای پایین دست می ریزند.

یعنی اگر قرار بود عمر سدی مثلا 40 سال باشد بعد از 20 سال عمر مفید خود را از دست می دهد، حتی اگر لایروبی هم صورت گیرد بعد از مدتی قدرت لایروبی آن سد از بین می رود.

از سوی دیگر می دانیم که زندگی حیوانات زیادی به گیاه وابسته است، انواع سم داران مانند کل و بز، قوچ و میش و آهو که غذای اصلی گربه سانان هستند از گیاهان تغذیه می نمایند بنابراین اگر برای این حیوانات که طعمه اصلی گوشتخواران هستند گیاه به اندازه کافی نباشد آنها برای تهیه غذا ناچار به مهاجرت می شوند و این مساله مانند حلقه های زنجیر حیات حیوانات را تحت تاثیر قرار می دهد.

حتی می تواند به اقتصاد زندگی انسان هم ضربه وارد کند، مثلا صنعت زنبور داری که انسان های زیادی به آن مشغول هستند وابسته به گیاه است بنابراین اگر تراکم گیاهان در یک منطقه از بین برود زنبورها سرگردان می شوند و آن منطقه حتی از لحاظ گرده افشانی هم دچار چالش می گردد بنابراین نابودی گیاهان برابر با نابودی حیات وحش است.

محمد درویش رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو معتقد است می توان با کارهای آموزشی و آگاهی رسانی مانع این کار شد و فرصت رشد و گلدهی به گیاهان داد.

وی به تجربه موفقی در این زمینه اشاره نمود و گفت: تجربه مثبتی در پشندگان واقع در استان اصفهان در منطقه فریدونشهر داریم، مردم آن منطقه کرفس کوهی آنجا را به وفور برداشت می کردند که این مساله موجب شده بود که نسل این گیاه با انقراض روبرو گردد، از این رو با اهالی آن منطقه صحبت کردیم که حداقل اجازه دهند گیاه گل بدهد و بذرهایشان به زمین بریزد تا امکان زادآوری آن سلب نگردد و بعد برداشت نمایند که با این کار هم درآمد بیشتری خواهند داشت هم پوشش گیاهی منطقه حفظ خواهد شد و هم اینکه فرسایش خاک کمتر می گردد.

در این میان نقش مردم هم بسیار حایز اهمیت است به این صورت که این گیاهان که معمولا کرفس کوهی، اسطخودوس، پونه، کنگر و ریواس هستند را نخرند، وقتی تقاضا کم گردد عرضه هم کاهش می یابد و به این مساله به گیاه فرصت می دهد تا رشد کند.

منبع: ایرنا