با وجود چالش های فرزندخواندگی، چطور می توانیم پدر و مادر خوبی باشیم؟ - مجله رویای کره ای

به گزارش، تصویر و تصور هریک از ما از فرزندخواندگی متفاوت است. برخی از ما قصه فرزندخواندگی را در فیلم و سریال و کتاب ها دیده ایم و به محض آن که حرفی از این مساله به میان می آید، به یاد همان داستان می افتیم و تصویری خاص؛ شاد یا غمگین؛ سخت یا آسان؛ لذتبخش یا آزاردهنده و... در ذهن مان نقش می بندد.

برخی دیگر با فاصله نزدیک با این مساله برخورد داشته ایم؛ برای مثال خاله، دایی، عمو یا عمه کودک موردنظر بوده ایم یا شاید هم با فاصله کمی دورتر، زندگی کودک موردنظر را در خانواده رصد نموده و درنهایت این که گاهی خود ما، فرزندی را به سمت خود خوانده ایم و حالا پدر یا مادر او هستیم یا تصمیم به این کار داریم.

حالا دیگر قصه فرق می نماید. ما مستقیما درگیر ماجرا شده ایم.... فرزندخواندگی مانند هر اتفاق خاص دیگری، زیبایی ها و چالش های خودش را دارد. برای این که بتوانیم در این رابطه یاری کوچکی به زوج هایی که تصمیم به این کار خوب داشته یا این کار را انجام داده اند بکنیم؛ درباره فرزندخواندگی و همه چالش های آن با مریم هدایتی، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی صحبت نموده ایم که می خوانید.

تصمیم به انتخاب کودکی به عنوان فرزند یا همان فرزندخواندگی می تواند امر سخت و چالش برانگیزی باشد؛ به ویژه این که برای این کار مهم، صرف انگیزه و تمایل به فرزندخواندگی کافی نیست و زوجین باید پس از آنالیز موارد متعدد و اطمینان از صحت تصمیم خود اقدام نمایند.

دکتر هدایتی ادامه می دهد: کسب اطمینان از وضعیت سلامت روان خود به عنوان والد، افزایش دانش در ارتباط با روش های درست فرزندپروری و فرزندخواندگی و ویژگی های خاص کودک مانند بیماری و... از دیگر پیش احتیاج های تصمیم به پذیرش سرپرستی کودک است. از سوی دیگر، افزایش مطلعی واقع بینانه به مساله فرزندخواندگی از دیگر چالش های پیش روست. مطلعی از نگرش ها و باور های خود به موضوع فرزندخواندگی از دیگر موارد مهمی است که پیش از فرزندخواندگی باید مورد توجه قرار گیرد. این آنالیز ها می تواند روی این تصمیم تاثیر بگذارد.

دکتر مریم هدایتی با اشاره به آمار فرزندخواندگی می گوید: سالانه حدود 3 تا 5 درصد فرزندخواندگی ها فسخ می شوند و این امر می تواند با آسیب بسیاری به ویژه برای کودک همراه باشد. او ادامه می دهد: تصمیم های هیجانی و عدم توجه به مواردی که به آن ها اشاره شد، باعث می گردد کودکی که آسیب های دلبستگی را یک بار تجربه نموده، مجددا در برقراری پیوند و ایجاد دلبستگی دچار مشکل شده و در نتیجه بی اعتمادی و نگاه منفی کودک به جهان را در روان او باقی بگذارد.

در مواردی دیده شده که پس از قبول سرپرستی فرزندی، والدین صاحب فرزند بیولوژیک خود می شوند. این شرایط تازه چالش هایی را برای آن ها به همراه دارد که دکتر مریم هدایتی در این باره می گوید: تعدادی از زوجین پس از قبول سرپرستی کودکی، به دلایلی مانند کاهش استرس یا زمان و... پیروز به بارداری و داشتن فرزند بیولوژیکی خود می شوند.

این مساله می تواند چالش ها و مسائل آن ها را مضاعف نموده و نحوه رفتار و تعامل با بچه ها برای آن ها پرسش ها و مسائل جدیدی را به همراه داشته باشد. ممکن است حتی نسبت به فرزندخوانده یا فرزند بیولوژیک خود دچار سوگیری شوند. در سختی پیمودن این جهت شکی نیست، اما با توجه به چند نکته می توانند شرایط را به وضعیت عادی بازگردانده و تنش ها و تعارض هایشان از بین برود.

گاهی فرزندخواندگی از سن نوزادی اتفاق نمی افتد. در این شرایط کودک دوره یا دوره هایی از زندگی خود را با افرادی غیر از والدین کنونی سپری نموده و درنتیجه ممکن است با مسائلی روبه رو باشد. دکتر هدایتی در این باره می گوید: برخی از چالش ها در فرزند خوانده هایی که به ویژه در سنین بالاتر وارد خانواده شده اند، دیده می گردد.

این مساله ناشی از آسیب های دلبستگی کودک در ماه ها و سال های اولیه زندگی و تجربه های رشدی ناگوار او پیش از ورود به خانواده جدید است. این مسائل را نباید به ذات یا سرشت مقاوم به تغییر کودک نسبت داد. این رفتار ها تا حد زیادی قابل ترمیم و درمان است. از سوی دیگر والدین باید با نگاه تحولی و شفقت محور و مهربان به این شرایط نگاه نموده و به جای این که انتظار شباهت و یکسانی از بچه ها خود داشته باشند (فرزندخوانده و فرزند بیولوژیک)، برای رشد هر یک از آنها، بسته به شرایط خودش، کوشش نمایند.

مساله فرزندخواندگی و تربیت آنها، معمولا با چالش ها و حرف و حدیث های مختلف از سوی عامه مردم همراه بوده است. این صحبت ها می تواند به مسائل دامن بزند؛ مگر آن که والدین با مطلعی کامل اقدام به فرزندخواندگی نمایند. دکتر مریم هدایتی شرح می دهد: مشورت با افراد متخصص در مرحله تصمیم گیری برای فرزندخواندگی می تواند به تغییر نگرش و شکستن و رها شدن از باور های عامه یاری کند.

از سوی دیگر باعث آرامش ذهن زوج ها شده و از نسبت دادن فراز و نشیب های فرزندپروری در فرزندخواندگی و بزرگ جلوه دادن مسائل آن ها در ذهن پیشگیری کند. او ادامه می دهد: در غیر این صورت خشم و احساس گناه ثمره نامطلوب برچسب ذهنی فرزند بد یا مادر بد خواهد بود؛ بنابراین باید پیش از ورود به مساله فرزندخواندگی و درطول پرورش فرزند حتما از یاری متخصصان بهره مند شوید.

مگر می گردد در خانواده ای خواهر و برادر یا دو خواهر یا دو برادر هیچ وقت با هم مجادله و جر و بحث نداشته باشند؟ اصلا این یکی از رایج ترین رفتار ها در کودکی تا حتی نوجوانی است. دکتر هدایتی شرح می دهد: جدال و تعارض ها میان خواهر و برادر ها در هر خانواده ای وجود دارد و خانواده های دارای فرزندخوانده نیز از این امر مستثنا نیستند. او ادامه می دهد: افزایش مطلعی والدین از ویژگی های رشدی و روش های حل تعارض و مساله میان بچه ها، بسیار مفید است. بخشی از این مطلعی با مطالعه شخصی والدین و بخشی دیگر با یاری خواستن از متخصصان مطلع در این زمینه و حتی والدینی با شرایط مشابه که در این راه پیروز بوده اند، به دست می آید.

منبع: جام جم