چرا بدن خودبخود کبود می گردد؟
به گزارش مجله رویای کره ای، هفته نامه سلامت - دکتر سیدمهدی طبایی: بعضی افراد خیلی راحت دچار کبودی می شوند و هرچه فکر می نمایند، دلیل اصلی این اتفاق را به یاد نمی آورند. بعضی دیگر هم پس از جراحات جزئی دچار کبودی های وسیع می شوند یا کبودی هایی را تجربه می نمایند که ترمیم آن ها هفته ها طول می کشد.
کبودی سریع لزوما به معنای مبتلا بودن به بیماری نیست، اما مشاهده تغییرات ناگهانی در تعداد کبودی ها می تواند مراجعه به پزشک را ضروری کند. به طور کلی، هر بیماری یا دارویی که خونریزی را افزایش دهد، می تواند شکل گیری کبودی ها را راحت تر و سریع تر کند.
کبودی چطور اتفاق می افتد؟
کبودی زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی ریز آسیب ببینند و درنتیجه خون زیر قسمتی از پوست گیر کند. افتادن، ضربه خوردن یا هر عامل دیگری که فشار ناگهانی و زیادی به قسمتی از پوست وارد کند، می تواند باعث شکل گیری کبودی گردد. البته ضربه های خیلی محکم می توانند به استخوان ها نیز آسیب برسانند و در ادامه باعث خونریزی عمیق و شکل گیری کبودی هایی شوند که برای ترمیم و بازسازی به چند هفته زمان احتیاج دارند.
دلیل های کبودی سریع
1. افزایش سن و سابقه خانوادگی:
بسیاری از افراد همراه با افزایش سن متوجه می شوند راحت تر و سریع تر از گذشته دچار کبودی می شوند. اگر شما هم یکی از این افراد هستید، لزوما نباید نگران این اتفاق شوید. کبودی ها معمولا به دلیل شکستن مویرگ ها و خونریزی زیر پوست اتفاق می افتند، درحالی که همراه با افزایش سن، مویرگ ها هم شنماینده تر می شوند. نازک تر شدن پوست و بافت های چربی و درنتیجه ضعیف تر شدن توانایی آن ها برای مقاومت در برابر ضربه ها را هم نباید نادیده گرفت.بیشتر این کبودی ها بی خطر هستند و به درمان خاصی احتیاج ندارند. بدن معمولا خون کبودی را در عرض چند هفته بازجذب می نماید. البته قرار دادن کمپرس یخ روی کبودی تازه شکل گرفته می تواند مانع توسعه آن گردد. پس از گذشت 48 ساعت از شکل گیری کبودی، استفاده از کمپرس گرم می تواند به سریع تر کردن روند ترمیم یاری کند.
کبودی سریع ممکن است در برخی خانواده ها نیز شایع باشد. پس افرادی که بستگانشان سریع دچار کبودی می شوند، ممکن است خودشان هم این مشکل را تجربه نمایند. تشخیص دادن کبودی سریع و راحت از کبودی معمولی برای افراد عادی سخت است. با این حال، برخی از مهم ترین نشانه های کبودی سریع عبارتند از:
- کبودی های بزرگ و دردناک در واکنش به صدمات یا جراحات جزیی
- مشاهده کبودی های بسیار بدون به یاد آوردن دلیل آن ها
- مشاهده کبودی های مکرری که ترمیم آن ها چند هفته طول می کشد.
- خونریزی بیشتر از 10 دقیقه پس از جراحت
2. داروها:
دارو های رقیق نماینده خون ممکن است باعث خونریزی و کبودی بیشتر شوند. رقیق نماینده های مشهور عبارتند از: وارفارین، هپارین، ریواروکسابان، دبیگاتران، آپیکسابان و آسپیرین. برخی دارو ها نیز ممکن است باعث تضعیف یا تغییر در رفتار رگ های خونی، تشدید التهاب یا در غیر این صورت، افزایش خطر خونریزی شوند. این دارو ها عبارتند از:- برخی از دارو های گیاهی مانند جینکوبیلوبا، جینسنگ، گل مینا و بعلاوه سیر، زنجبیل، نخل اره ای و پوست بید (همگی در صورت مصرف زیاد)
- کورتیکواستروئیدهاو لوکوکورتیکواستروئید ها مانند پردنیزون
- برخی از دارو های ضدافسردگی مانند سیتالوپرام و فلوکستین.
3. اختلالات خونریزی:
بسیاری از مسائل ژنتیکی می توانند کاری نمایند که خون به آرامی لخته گردد یا به هیچ وجه لخته نگردد، مثلا در بیماری فون ویلبراند (شایع ترین اختلال خونریزی)، نوعی پروتئین مهم برای لخته شدن خون در بدن فرد بیمار دچار نقص است یا اینکه اساسا وجود ندارد. هموفیلی هم از اختلالات خونریزی است که باعث از بین رفتن یا نقص در دو پروتئین مهم برای شکل گیری لخته خون می گردد.وقتی اختلالات خونریزی باعث کبودی سریع می شوند، ممکن است بیمار با مشکل خونریزی بیش از حد روبرو گردد یا حتی جانش به خطر بیفتد. علائم این اختلالات به طور ناگهانی نمایان نمی شوند، بلکه از زمان تولد همراه فرد هستند.
4. کمبود های ویتامینی:
برخی از ویتامین ها در روند بهبود و التیام و بعلاوه شکل گیری لخته خون به بدن یاری می نمایند. این درحالی است که کمبود های ویتامینی خاص مانند کمبود ویتامین C می تواند باعث ابتلا به بیماری خاصی به نام اسکوربیت گردد. اسکوربیت باعث خونریزی لثه ها، شکل گیری زخم های التیام ناپذیر و کبودی های سریع می گردد.ویتامین K هم در شکل گیری لخته خون و متوقف سازی خونریزی به بدن یاری می نماید. نوزادان اغلب سطح بسیار پایینی از ویتامین K در بدنشان دارند که برای توقف خونریزی کافی نیست. بدون تزریق ویتامین K به نوزادان در زمان تولد، ممکن است آن ها دچار کبودی سریع شوند یا شدیدا خونریزی نمایند. از طرف دیگر، بزرگسالانی که دچار کمبود ویتامین K هستند نیز ممکن است افزایش ناگهانی خونریزی را تجربه نمایند.
کمبود های ویتامینی معمولا به راحتی قابل درمان هستند. با این حال، بسیار مهم است که پزشکان این کمبود ها را با یاری آزمایش خون تشخیص دهند تا بتوانند در ادامه مکمل های ویتامینی مناسب را برای فرد مورد نظر تجویز نمایند. اگر مکمل های ویتامینی این مشکل را درمان ننمایند، ممکن است فرد به مسائل دیگری مانند اختلال متابولیک یا اختلالات عملکردی دستگاه گوارش مبتلا گردد. این اختلالات باعث می شوند جذب مواد مغذی برای بدن سخت و سخت گردد.
5. واسکولیت:
واسکولیت به گروهی از بیماری ها گفته می گردد که باعث التهاب رگ های خونی می شوند. در واسکولیت علاوه بر افزایش خونریزی و کبودی، ممکن است بیمار با علائمی مانند تنگی نفس، احساس بی حسی اندام ها، برآمدگی های پوستی یا شکل گیری لکه های بنفش روی پوست روبرو گردد. نوع درمان واسکولیت به شدت آن و بعلاوه محل شکل گیری آن در بدن بستگی دارد. برخی داروها، از جمله استروئیدها، می توانند به مقابله با واسکولیت یاری نمایند.6. پورپورای پیری:
پورپورای پیری معمولا در افراد سالمند اتفاق می افتد و حدود 10 درصد از افراد بالای 50 سال را درگیر می نماید. در این مشکل، ضایعات کبودی مانند روی پوست به وجود می آیند و اغلب هم روی بازو ها یا دست ها نمایان می شوند. در بسیاری از موارد، ضایعات پورپورا در پی جراحات یا صدمات پوستی شکل می گیرند. با این حال، این ضایعات بیشتر از کبودی های عادی طول می کشند و معمولا هم بزرگ تر هستند. گاهی اوقات هم پوست پس از بهبود ضایعات پورپورا همچنان به رنگ قهوه ای باقی می ماند. محافظت از پوست در مقابل خورشید می تواند شدت علائم پورپورا را کاهش دهد. افراد دچار این مشکل باید نسبت به کبودی سریع با دقت رفتار نموده و از پوست خودشان در برابر جراحات یا صدمات احتمالی به خوبی محافظت نمایند. درحال حاضر هیچ درمان قطعی ای برای پورپورا وجود ندارد، اما پزشکان می توانند در جهت کاهش شدت ضایعات و کمتر شدن دفعات شکل گیری آنها، توصیه های خوبی به افراد دچار این مشکل ارائه دهند.7. سرطان:
افزایش ناگهانی خونریزی و شکل گیری کبودی به ندرت می تواند از نشانه های ابتلا به سرطان باشد. سرطان هایی که خون و مغز استخوان را درگیر می نمایند مانند لوسمی می توانند با شکل گیری کبودی نیز همراه باشند. خونریزی لثه هم معمولا در این موارد اتفاق می افتد.چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر کبودی سریع و راحت واقعا بزرگ و گسترده باشد و طوری به نظر برسد که انگار خونریزی زیر پوست دائم ادامه دارد، قطعا شرایط اورژانسی پزشکی محسوب می گردد. آسیب دیدگی اعضای بدن نیز شرایط را اورژانسی می نماید. پس اگر کسی دچار ضربات یا جراحات شدید در ناحیه کمر، قفسه سینه یا شکم شد و کبودی بسیار دردناک بود یا اگر کبودی به طور غیرعادی سیاه یا متورم شد، باید سریع خود را به نزدیک ترین مرکز اورژانس پزشکی برساند، اما اگر مشکل فردی تا این حد شدید نبود، منتظر ماندن برای ترمیم و التیام خودبه خودی کبودی خطری ندارد و باید این روند سپری گردد.
اگر کسی کبودی سریع را همراه با مسائل زیر تجربه کرد، باید حتما به پزشک مراجعه کند:
- آغاز ناگهانی کبودی بسیار راحت تر و سریع تر از گذشته
- مشاهده علائمی مانند زردی پوست، تب، کمبود انرژی و تغییرات پوستی
- کسانی که دارو های خاصی مصرف می نمایند و سریع دچار کبودی می شوند.
- کسانی که دچار کبودی های سریعی می شوند که خیلی دیر بهبود می یابد.
پ
منبع: برترین ها