آشنایی با علائم سرطان ریه - مجله رویای کره ای

سرطان ریه چیست؟

سرطان ریه بیماری است که موجب تکثیر بی رویه سلول های بافت ریه می گردد و توانایی تنفسی فرد را کاهش می دهد. ریه یا شش، اندام حیاتی برای تنفس و تبادل گاز است که در قفسه سینه قرار گرفته است و طی تنفس اکسیژن هوای ورودی را جذب نموده و دی اکسید کربن دفع می نماید. به طور معمول بدن کنترل و تعادل رشد سلول ها را برعهده دارد و سلول ها در مرحله خاصی از چرخه زندگی خود می میرند تا از رشد بیش از حد آن ها جلوگیری گردد. سرطان در سیستم تنظیم و تعادل رشد سلولی اختلال ایجاد می نماید و منجر به تکثیر و تقسیم غیرمجاز و بیش از حد سلول ها می گردد که در نهایت توده ای به نام تومور ایجاد می نماید. در سرطان ریه، این الگوی رشد بیش از حد سلولی در ریه ها دیده می گردد.1

شیوع و پروگنوز سرطان ریهسرطان ریه قبل از دهه 1930 معمول نبود، اما در دهه های بعدی، به دلیل افزایش مصرف دخانیات، به طور چشمگیری افزایش یافت. سرطان ریه دلیل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان و مردان، در سراسر دنیا است. از آنجایی که این سرطان پس از تشکیل سریع توسعه می یابد یا متاستاز می دهد، بسیار خطرناک است و یکی از صعب العالج ترین سرطان هاست. غدد فوق کلیه، کبد، مغز و استخوان ها شایع ترین مکان ها برای متاستاز سرطان ریه هستند.

خطر ابتلا به سرطان ریه در افراد سیگاری بسیار بالا است و با سال ها و تعداد پاکت های سیگاری که فرد استعمال نموده رابطه مستقیم دارد. خوشبختانه در صورت ترک سیگار خطر ابتلا به این سرطان کاهش می یابد. قرار گرفتن در معرض دود سیگار (سیگار کشیدن منفعل) نیز می تواند باعث ایجاد این بیماری در افراد غیر سیگاری گردد.

تشخیص زودهنگام سرطان ریه می تواند در فرایند درمان تاثیرگذار باشد، با این حال شناسایی این سرطان در مراحل اولیه سخت است، زیرا علائم آن شبیه عفونت تنفسی است و گاهی فرد هیچ علائمی ندارد، به همین خاطر پیش آگهی کارسینوم ریه، ضعیف است. در بیماران مبتلا به سرطان ریه که توده سرطانی محدود به ریه هاست، بقای پنج ساله حدود 54 درصد است اما بقای پنج ساله در کسانی که سرطان ریه پیشرفته و غیر قابل جراحی دارند، حدود 4 درصد است. از عوارض سرطان ریه می توان به تنگی نفس، سرفه خونی، درد، تجمع مایع در ریه و متاستاز به سایر ارگان ها اشاره نمود.1

علائم و نشانه های سرطان ریهحدود 25 درصد از مبتلایان به سرطان ریه، قبل از تشخیص بیماری هیچ نشانه و علامتی از این بیماری ندارند.

سرطان آنها اغلب به وسیله یک عکسبرداری ساده با اشعه ایکس یا یک سی تی اسکنی که به دلایل دیگری از آنها گرفته شده، تشخیص داده می گردد، اما می توان با برخی نشانه ها احتمال ابتلا به این بیماری را تشخیص داد.

تشخیص زودهنگام بیماری نیمی از راه درمان را برای پزشکان و بیمار نشان می دهد. بنابراین باید نشانه های اولیه بیماری ها را شناخت و به درمان خود یاری کرد.

دراین بخش از مقاله نشانه های ابتلا به سرطان ریه را آنالیز می کنیم. بدون تردید وجود این نشانه ها به طور قطع ابتلا به بیماری را اثبات نمی نماید و فقط به ما هشدار می دهد مراقب سلامتی خود باشیم.2

افسردگی یا تغییرات خلق و خوبه تازگی محققان ارتباط شگفت انگیزی بین اولین تشخیص افسردگی، اضطراب و علایم روانی با سرطان ریه پیدا نموده اند؛ در موارد زیادی، افراد در مرحله اول پیشرفت سرطان ریه و بدون آگاهی از آن پس از ارجاع به بخش مراقبت های روانی در می یابند که تومور دارند؛ علایم روانی که در این افراد دیده می گردد شامل خستگی مفرط، خواب آلودگی، افسردگی، بی قراری و حمله های عصبی بی دلیل است؛ اگر چه هنوز ارتباط بین اضطراب، افسردگی و سرطان ریه روشن نیست اما تعیین شده است که مبتلایان به سرطان ریه بدون دلیل احساس غیرعادی پیدا می نمایند.3

خس خس سینهیک صدای سوت مانند که هنگام دم و بازدم در نفس کشیدن شخص وجود دارد. این مورد می تواند دلیلی بر وجود مسائل ریوی از جمله سرطان ریه باشد که در افراد مبتلا به سرطان ریه، خس خس سینه به دلیل وجود فشار تومور موجود در ریه است.2

سختی در بلعاگر سرطان ریه به لوله مری بیمار هجوم بیاورد و آن را نیز درگیر کند، بلع او همراه با درد و با سختی خواهد بود. این مورد سختی بلع نامیده می گردد و می تواند تاثیری اساسی بر کیفیت زندگی شخص بگذارد. مطالعه ای که روی 391 نفر از مبتلایان به سرطان ریه اجرا شده نشان داده است آنهایی که درد بیشتری را به هنگام بلع داشته اند، احتمال مرگ ناشی از بیماری بیشتراز دیگران بوده است.2

درد در ناحیه شانه ها و قسمت بالای بازووقتی سرطان ریه به سلولهای عصبی هجوم می آورد، باعث ایجاد شرایطی خواهد شد که سندروم پانکوست نامیده می گردد. این سندروم نوعی از درد شانه است که از ناحیه شانه ها آغاز شده و تا بالای بازوان بیمار توسعه می یابد.2

خستگی مفرطمورد دیگر علائم سرطان ریه، خستگی مفرط و ضعف بدون دلیل است، این احساس خستگی مانند زمانی است که به تب، سرماخوردگی یا آنفلوانزا مبتلا شده اید و قادر به بلند شدن از جا نیستید؛ دلیل این خستگی رها شدن ماده ای در خون است که به وسیله تومورهای سرطانی روی مقدار اکسیژن و سلامت گلبول های قرمز و عملکرد غده فوق کلیوی تأثیر می گذارد؛ غده فوق کلیوی به طور مستقیم تحریک کورتیزول را کنترل می نماید از آنجا که خستگی مفرط می تواند به دلیل بی خوابی و کار بیش از حد باشد، از دلیل آن مطمئن شوید و سپس به پزشک مراجعه کنید.3

ضخیم و دردناک شدن نوک انگشتانضخیم شدن نوک انگشتان دلایل زیادی دارد اما شایع ترین آن سرطان ریه است؛ بیشتر مردم به اشتباه این علایم را به آرتریت ربط می دهند؛ ناخن ها متورم، قرمز یا کمی گرم می گردد و فرد در برداشتن اشیاء مشکل پیدا می نماید؛ دلیل این علایم، رهایی سیتوکینز یا ماده شیمیایی دیگری در خون است که باعث رشد بافت و استخوان در زیر ناخن می گردد.3

از دست دادن اشتها یا کاهش بی دلیل وزناگر بدون تغییر در شیوه زندگی دچار کاهش وزن شدید یا اینکه به غذاهایی که قبلاً دوست داشتید تمایلی ندارید جای نگرانی دارد؛ سرطان ریه با علایمی مانند کاهش وزن و از دست دادن اشتها، تنگی نفس و کم اشتهایی خود را نشان می دهد؛ درد معده باعث حالت تهوع می گردد؛ از دست دادن اشتها هنگامی رخ می دهد که سرطان به کبد سرایت نموده است؛ به علایم توجه کنید تا مطمئن شوید ناشی از ناراحتی روده ای، مسمومیت غذایی، نفخ یا قاعدگی نیست؛ اگر بی اشتهایی و کاهش وزن ادامه پیدا کند بهتر است به پزشک مراجعه کنید.3

صدای گرفته و دورگه همراه با خس خساز نشانه های سندروم پانکوست در سرطان ریه این است که روی سلسله اعصاب تارهای صوتی تاثیرهم می گذارد و در عملکرد آنها اختلال ایجاد می نماید یا آنها را فلج می نماید. این مسئله باعث می گردد که مبتلایان هنگام صحبت کردن، صدای دو رگه و همراه با خس خسی داشته باشند.2

درد قفسه سینهدرحدود 25 درصد از افراد مبتلا به سرطان ریه درد قفسه سینه وجود دارد. این بیماران اغلب درد قفسه سینه اشان را دردی خفیف اما مستمر توصیف می نمایند. این درد می تواند نواحی دیگری در اطراف ریه ها را نیز در بر بگیرد.2

سرفه کردناگر سیگاری هستید و به یکباره دچار سرفه شده اید، یا قبلا سیگاری بوده اید و ترک نموده اید ولی ناگهان گرفتار سرفه های مکرر شده اید، این ربطی به سرما خوردگی یا دیگرعفونتهای تنفسی ندارد و باید حتما به پزشک خود مراجعه کنید، چرا که این شرایط می تواند نشانه ای از سرطان ریه باشد. بعلاوه سرفه هایی که قطع نمی شوند و پس از آغاز مدام شدیدترو بدتر می شوند، ممکن است نشانه ای از بیماری باشند و باید تحت درمان و پیگیری قرار گیرند.2

ضعف عضلهخستگی در هنگام انجام کارهای ساده مانند حمل خرید منزل یا کارهای فیزیکی می تواند علایم اولیه برخی انواع سرطان باشد؛ کارهایی مانند بالارفتن از پله ها، انجام کارهای منزل سخت تر یا غیر قابل انجام به نظر می آید؛ ورزش هایی را که قبلاً خوب انجام می دادید نمی توانید کامل انجام دهید؛ سلول های سرطانی ماده شیمیایی رها می نماید که در فعالیت طبیعی گلبول ها اختلال ایجاد می نماید و باعث کم خونی یا کاهش مقدار سدیم و افزایش مقدار کلسیم خون می گردد؛ توسعه سرطان ریه به مغز می تواند در یک طرف بدن ضعف ایجاد کند.3

استفراغ خون یا اخلاط و ترشحات خونیسرفه های همراه با دفع خون را در اصطلاح پزشکی هموپتیسیز می نامند که یکی از متداول ترین نشانه های سرطان ریه است. کارشناسانه تر اینکه اگر سرفه های شما همراه با دفع خون است، حتی به مقدار خیلی کم، در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه کنید.2

راههای درمان سرطان ریه

جراحیمعمولا اگر ضایعه بدخیم منحصر به ریه باشد ممکن است بخش کوچک یا تکه کاملی از ریه

سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزردر برخی موارد ضایعه بدخیم سرطان ریه منجر به مسدود شدن حنجره می گردد. در چنین موردی پزشک با سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر راه عبور هوا را برای بیمار باز می نماید. این روش به طور کامل نمی تواند منجر به ازبین بردن ضایعه بدخیم گردد اما یاریی است جهت سهولت تنفس در بیمار.

شیمی درمانیجهت از بین بردن یاخته های سرطانی پراکنده مورد استفاده قرار می گیرد. شیمی درمانی جهت پیشگیری از عود بیماری و مواردی که سرطان در بدن پخش شده تجویز می گردد. استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی می گردد.

رادیوتراپی یا اشعه درمانیجهت از بین بردن مستقیم ضایعه بدخیم ریه بکار گرفته می گردد. در این روش از اشعه با انرژی زیاد استفاده می گردد و این اشعه با آسیب رساندن به سلولهای زنده منجر به مرگ آنها می گردد. خستگی شدید، افسردگی، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و آسیب های عروقی و تنفسی از عوارض جانبی رادیوتراپی است. بعلاوه رادیوتراپی ممکن است باعث سرکوب سیستم خونساز بدن و کاهش گلبولهای سفید و ضعف سیستم ایمنی بدن و نهایتا بروز عفونت گردد.

درمان فوتودینامیکاستفاده از رنگ و نور است. در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر می گردد. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی می ماند. سپس نور قرمز رنگ لیزری به سلول تابانده می گردد و رنگ درون سلول سرطانی این نور را جذب می نماید. این امر منجر به عکس العمل فوتوشیمیایی که مخرب سلول هاست می گردد.

درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک که مشتمل بر بازسازی، تحریک، راهنمایی و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و راهنمایی سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد. استفاده از عواملی مانند اینترفرون:سلولهایی که فعالیت ضدتوموری مستقیم دارند، و آنتی بادی های مونوکلونال که اثرات تداخل بقاء سلول را دارند، رشد سرطان را کاهش می دهد.4

پی نوشت:

1.www.doctoreto.com

2.www.jadidtarin.com

3.www.asriran.com

4.www.namnak.com

منبع: راسخون